Bunkernummer |
|
Oud Bunkernummer |
|
Lokatie |
|
Toegankelijkheid |
Enkel de schietgaten zijn vrij, toegang nog volledig afgesloten |
|
Aantal kamers |
2 onderling achteraan verbonden kamers en een sas
|
|
Aantal schietgaten |
|
Type geschut |
|
Bijhorende vuurrichting |
|
Korte beschrijving van de bunker
|
- Uitwendige kenmerken.
- De camouflage van de bunker is deze van een ruw stenen uiterlijk, beter gekend onder zijn technische naam, Tyrolien Mamelonné.
- Origineel zal hij geverfd geweest zijn met een lichtgroene grondverf waarop donkerder groene en bruinere kleurvlekken waren aangebracht. Deze kleurvlekken zijn nog altijd zichtbaar aan de binnenzijde van de schietgaten.
- De toegangsput voor het eigenlijke toegangssas was afgesloten met een metalen valluik van 0.90m x 0.80m.
- Het op die manier kleine overblijvende toegangsgat was extra afgesloten met 2 houten toegangsdeurtjes van elk 0.50m x 1.50m (BXH). Of dit ooit heeft geklopt is nog zeer moeilijk te achterhalen omdat dit enkel wordt vermeld in het originele bestek maar voorlopig nergens ten velde kon worden bevestigd als ooit aanwezig geweest. Zelf heb ik daar mijn twijfels over.
- De schietgaten waren afgesloten door metalen valluiken van 0.96m x 0.325m (BxH).
- In het toegangssas werd een sterfputje voorzien.
- Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
- De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
- In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
- 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
- Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
- 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
- Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
- 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
- Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
- Omwille van de vrij scherpe hoeken waarmee de bunkers Mu20 en Mu21 naar elkaar zijn toegericht, beschikken beiden over vrij grote oreillons om het inschieten op de schietgaten vanuit vijandelijke richting te verhinderen.
- Allicht is het perceel met de bunker er op nooit echt afgescheiden geweest met afsluiting of draad van de rest van de kouter waarvan hij werd onteigend.
- De bunker was vrij sterk ingewerkt in de helling van het terrein en diende zo weinig mogelijk af te steken tegen de rest van de omgeving, onder andere door de toegepaste camouflagekleuren. Het was zeker nooit de bedoeling de bunker te gaan accentueren of te laten opvallen in het landschap.
- Structuur.
- twee achteraan verbonden mitrailleurkamers en een sas.
- Opmerkingen.
- Het is een bunker op de steunlinie van Muntekouter. Hij is gelegen tussen Mu19 (300 m) en Mu21 (255 m).
- Hij is in hoek opgesteld met Mu21 waardoor ze samen een groter gezichtsveld en schietbereik hadden. Beiden zijn zelfs zo extreem in hoek ten opzichte van elkaar opgesteld dat ze in elkaars vuurlijn zullen zitten en in theorie zelfs bij elkaar zouden hebben kunnen inschieten via de schietgaten, toch een vrij gevaarlijke situatie. Dit is een situatie die men allicht op de linie nergens anders meer terugvindt.
- De mitrailleurkamers waren naast de standaard voorziene opstelling van Maximmitrailleurs ook voorzien voor de opstelling van Hotchkiss- of Coltmitrailleurs.
- Voor de bouw van de bunker werd een stuk landbouwgrond onteigend van 1 are 43 ca groot, vrij centraal in een niet zo groot perceel landbouwgrond Munte, unieke sectie, kadastraal perceel 303.
- Om het onteigende perceel voor de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, was er een strook voorzien van 2 meter breed tussen het onteigende perceel en de Torrekensweg (tussen Hundelgemsesteenweg en de molen van Baaigem), volledig op de westelijke rand van het perceel 303 met het perceel 305. Deze strook van 2 meter breed was in totaal 40 meter lang.
- Deze zelfde strook werd eveneens voor een periode van 8 maanden na het tekenen van de akte uitgebreid tot een breedte van 5 meter om de bouw van de bunker Mu20 mogelijk te maken. Dit verbreden gebeurde door de eerdere strook van 2 meter te verruimen tot 5 meter op hetzelfde perceel 303.
- De akte voor de onteigening en de bijhorende erfdienstbaarheden maakten in dit geval deel uit van een grotere gezamenlijke akte die ook gelijktijdig de verkoop van eigendom omvatte voor de bouw en erfdienstbaarheden van de bunkers Mu17, Mu18 en Mu22.
- Deze grotere akte werd opgesteld op 13 juni 1935 voor de som van 12000 BEF aan de landbouwers Rene en Oscar Verlinden. Rene Verlinden was op dat moment ook burgemeester van Munte.
- Deze ruim betaalde akte bevatte wel degelijk een clausule voor het uitbetalen van een jaarlijkse intrest van 4.5% op dit verkoopsbedrag, wat in dit geval neerkwam op een jaarlijkse intrest van 540 BEF.
- Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
- Kadastraal verkreeg het origineel onteigende perceel na de onteigening geen nieuw kadastrale index.
- Dit bunkertje was in elk geval in 1962 al verdwenen van de lijst met nog te koop staande bunkers. Ik vermoed zelfs dat het er nooit officieel heeft opgestaan en toen reeds zal vergeten zijn als ooit staatseigendom geweest ondanks dat het allicht nooit officieel is teruggekocht.
- Nog merkwaardiger is zelfs dat de ooit onteigende bunker blijkbaar voor het kadaster nu zelfs niet meer bestaat, net als de bunkers Mu18 en Mu22 die eveneens ondanks dat ze er nog staan, van het kadaster blijken verdwenen te zijn.
- Ondanks dat er dus wel ooit voor deze bunker 1 are 43 ca grond werd onteigend, heeft men dat specifieke perceeltje (ook na de oorlog), nooit een apart kadasternummer toegekend. Het is blijkbaar en allicht zelfs zonder officieel ooit opnieuw te zijn overgenomen, opnieuw toegevoegd aan perceel 303 alsof het er nooit van weg is geweest. Had het ooit afgesplitst geweest en later opnieuw toegevoegd, zouden de percelen namelijk heden een ander indexnummer dragen wat hier niet het geval is.
- Nog merkwaardiger is dat deze zelfde werkwijze ook blijkt toegepast te zijn voor de bunkers Mu18 en Mu22 die beiden ook deel uitmaakten van dezelfde akte. Blijkbaar kunnen sommigen toch iets meer dan anderen wetende dat deze bunkers dus ooit werden onteigend van de toenmalige Burgemeester van Munte.
- Op actuele kadasterplannen is het grote landbouwperceel, inclusief de bunker, nog altijd gekend als perceel 303.
- De bunker op zich, draagt totaal geen sporen van strijd.
- De bunker is gedeeltelijk vrij. De twee schietgaten zijn vrij, het deurgat is nog volledig dichtgemetst.
- Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject F terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 61.133,81 Bef gekost hebben.
- Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 61.633,81 Bef hebben gelegen.
- Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
|
Routebeschrijving om deze bunker te vinden
|
- De bunker ligt op de linker kant van de Hundelgemsesteenweg als men komt van de kant van Baaigem.
- Draai linksaf aan de Torrekensstraat. Het is de derde bunker op uw rechter kant als u komt van de Hundelgemsesteenweg..
|
Voorstudie horende bij deze bunker op de steunlijn van Muntekouter. |
|
|
Detail bij dezelfde voorstudie |
|
|
Originele kadastrale schets horende bij de onteigeningen voor deze bunker. Je ziet ook duidelijk links een detail van de erfdienstbaarheden op de rand van het perceel 303 tot bij de Torrekensstraat |
|
|
Terreinschets horende bij de bouwplannen van deze bunker. |
|
|
Origineel grondplan van deze bunker. De bunker had wel een vrij extreem oreillon. Dit was om te vermijden dat vijandelijke projectielen de schietgaten zouden weten te treffen. Deze bunker was namelijk met zijn oostelijke zuidoostelijke vuurrichting vrij extreem opgesteld met de nabijgelegen bunker Mu21 die ongeveer een spiegelbeeld is van deze bunker. |
|
|
Langsdoorsnede AB bij bovenstaand grondplan. Dit bevat echter een fout gezien je bij een dergelijk getekende doorsnede onmogelijk het oreillon kunt te zien krijgen. |
|
|
Dwarsdoorsnede CD bij hetzelfde grondplan. Dit toont een zicht door het toegangssas, kijkend naar de achterzijde van de bunker.
Ook hier zie je dat de toegangskuil blijkbaar afgesloten is geweest met een metalen luik of rooster.
|
|
|
Actuele kadastrale schets. De bunker stond op perceel 303. Ondanks dat er dus ooit voor deze bunker werd onteigend, is het alsof de bunker gewoon niet meer bestaat. Waarom is hij niet getekend? Waarom is er van het ooit onteigende perceeltje precies nooit officieel sprake geweest?
Werd het perceeltje uit vriendjespolitiek net zoals bij de bunker Mu18 zonder enige officieel karakter opnieuw aan de originele eigenaar geschonken omdat dit toevallig de burgemeester van Munte was?
|
|
|
Luchtfoto Google Earth met centraal de bunker Mu20 (Google Earth) |
|
|
Vooraanzicht op de bunker anno 1995. De bunker ligt enkele tientallen meters verwijderd van de Torrekensstraat tussen de Hundelgemsesteenweg en de molen van Baaigem. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Linker zijkant gefotografeerd in dezelfde periode. Het valt sterk op dat de bunker wel degelijk een zeer groot oreillon heeft. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Nogmaals de voorzijde uit dezelfde periode. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Achterzijde van de bunker. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Achterzijde en linker zijkant. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Linker zijkant met grote oreillon.(Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Vooraanzicht gefotografeerd in het jaar 2000. (Foto: collectie De Muntenaar) |
|
|
Zicht op de de voorkant anno 2006, zoals hij in het zicht komt vanaf de Torrekensstraat. |
|
|
|
|
Detail van het linker schietgat waar toch nog wel restanten van camouflagekleuren te zien zijn aan de binnenzijde. Ook draagt het nog de restanten van de metalen scharnieren van het verdwenen valluik. |
|
|
Binnenzicht door het linker schietgat. Deze bunkers hadden, zoals aan het chardome te zien, geen aanpassingen voor een Browning FM30 mitrailleur maar wel voor een Hotchkiss- of Coltmitrailleur. |
|
|
Detail van het rechter schietgat. |
|
|
Binnenzicht door dit rechter schietgat. Achteraan het toegangssas. |
|
|
|
|
Achterzijde van de bunker met de nog volledig dichtgemetste toegang. Blijkbaar ligt de betonnen rand van de toegangskuil ook niet meer echt waar hij origineel lag. |
|
|
De nog dichtgemetste toegang. |
|
|
Achterzijde en linker zijkant. |
|
|
Ook deze bunker blijkt door vogelspotters uitverkoren om de overvliegende trekvogels proberen op foto te vangen. |
|
|
Mooie sfeerfoto anno 2012 (Collectie David Vervust) |
|
|
| |
|
|
